In aanloop naar het Onderwijsfestival HUnext19 in januari portretteren we drie onderwijsinnovatieprojecten die ook op het festival zijn te zien.
Deel 2. Ruzie met de huisbaas of een incassobureau aan de broek? Neem contact op met het Juridisch Studentenloket dat vanuit het Instituut voor Recht van start gaat. Je kunt appen maar ook naar een gewone balie met studenten gaan.
Wat is het?
Een echte houten balie: daarmee laat het Juridisch Studentenloket (JSL) zichzelf zien, bij het Studenten Informatie Punt (STIP) op Padualaan 101. Studenten van de HU kunnen er terecht als ze ruzie hebben met de huisbaas, problemen met een incassobureau of als ze bezwaar willen maken tegen een boete. En natuurlijk is het loket ook digitaal bereikbaar, per mail en Whatsapp.
Het initiatief van de opleidingen HBO-Rechten en Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD) opent officieel op 10 januari. In oktober draaide een pilot waarbij de leden van het studentenbestuur achter de balie zaten. Voorlopig is het spreekuur elke donderdag van 13.00 tot 15.00 uur.
‘We helpen ook bij het invullen van belastingformulieren via een mobiel belastingspreekuur’
Het loket richt zich in eerste instantie op studenten van de HU. Zij krijgen er gratis advies onder het motto ‘voor en door studenten’. Er is zeker behoefte aan zo’n loket, weet Eelco Baartse, derdejaars HBO-Rechten en voorzitter van het bestuur. Dat blijkt uit onderzoek van studenten SJD en Communicatie. Naast adviseren wil het loket studenten informeren en doorverwijzen naar andere instanties. Een student die een bedrijf wil opzetten, sturen zij dan door naar bijvoorbeeld incubator StudentsInc.
Wat is er innovatief aan?
De initiatiefnemers willen zowel in de opzet als de manier van werken vernieuwend zijn. Het loket beperkt zich bijvoorbeeld niet tot strikt juridische aangelegenheden. ‘We helpen ook bij het invullen van belastingformulieren via een mobiel belastingspreekuur’, vertelt Baartse. Denk aan een soort pop up-loket dat alle HU-gebouwen aandoet. En studenten kunnen aankloppen met problemen op sociaal-juridisch vlak. De opleiding SJD is niet voor niets een van de pijlers van het loket. Denk aan ‘multi-problematiek’, waarbij bijvoorbeeld een student met schulden een overtreding begaat. ‘Wij kunnen helpen een betalingsregeling te treffen, om te voorkomen dat de student zich steeds verder in de nesten werkt.’
Het Juridisch Studentenloket wil niet afwachten tot bezoekers zich melden aan de balie. Op hun website juridischstudentenloket.nl publiceren ze blogs en vlogs. Ook zoeken ze andere manieren om juridische aangelegenheden te duiden. ‘We willen een proeftuin zijn waar we dingen uitproberen’, vertelt de student. Een ‘beslisboom’ op de site moet studenten straks helpen met het nemen van de juiste stappen. En wil de student niet naar het loket toekomen, dan kan de vraag ook via WhatsApp worden gesteld.
‘We willen de continuïteit waarborgen door bijvoorbeeld stageplekken en afstudeerprojecten te creëren’
Ook onderwijskundig gezien is het project verfrissend. ‘Studenten leren hier in de praktijk. Daardoor blijven de kennis en ervaringen beter hangen’, vertelt Abdullah el Azouti, docent HBO-Rechten en een van de initiatiefnemers. De studenten die werken voor het Juridisch Studentenloket doen dit bovenop hun studie, in een Honourstraject. Maar het is de bedoeling om het meer in het onderwijs te integreren. Zo zouden studenten uit het tweede jaar een vlog kunnen produceren voor de site. En nu al maakt een groep studenten folders over verschillende rechtsgebieden. Bijvoorbeeld over het Nederlandse huurrecht voor uitwisselingsstudenten en waar ze aan moeten denken bij het huren van een kamer.
Hoe kwamen ze op het idee?
Daar moet El Azouti even om lachen. Het plan ontstond alweer tien jaar geleden onder docenten. Toen was het idee om met een bus in de wijken rond te rijden en juridisch advies te bieden aan mensen. Nu heeft een club docenten het plan opgepakt, studenten erbij gezocht en het Juridisch Studentenloket opgezet.
Het Utrechts initiatief verschilt van onder meer Het Juridisch Spreekuur van de Hogeschool van Amsterdam en de Rechtswinkel in Utrecht, die geleid worden door universitaire rechtenstudenten. Zij richten zich niet alleen op studenten, maar op de hele bevolking van de steden. ‘En bij andere juridische bureaus zijn vaak docenten de drijvende krachten terwijl bij ons studenten de boel runnen’, meent Baartse. Azouti: ‘Het docententeam heeft zich snel teruggetrokken en het aan de studenten overgelaten.’ Wel krijgen studenten feedback van docenten voordat de adviezen de deur uitgaan.
Hoe nu verder?
De bedoeling is dat het spreekuur wordt uitgebreid van één keer naar drie keer per week. Ze hebben ideeën genoeg. ‘We willen de continuïteit waarborgen door bijvoorbeeld stageplekken en afstudeerprojecten te creëren’, oppert Azouti. Alumni uit het werkveld kunnen dan de studenten begeleiden. Ook staat samenwerking met het lectoraat ‘Toegang tot het recht’ op het verlanglijstje.
Azouti: ‘Onderzoekers van het lectoraat kunnen ons vragen iets in de praktijk uit te proberen, waarna zij de resultaten in hun onderzoek verwerken. Zo ontstaat een wisselwerking. Je kunt hierbij denken aan proeven met het stimuleren van de zelfredzaamheid van de rechtzoekende, bijvoorbeeld door ze alleen de tools te geven om tot een oplossing te komen en niet alles voor te kauwen.’
Studenten en medewerkers kunnen kennismaken met het Juridisch Studentenloket tijdens het Onderwijsfestival HUnext19, op 16 en 17 januari in de Werkspoorkathedraal in Utrecht.
