Sommige hbo-afgestudeerden krijgen straks dezelfde bachelor- of mastergraad als academici. Maar lang niet allemaal, benadrukt staatssecretaris Zijlstra. Er komen ook andere titels.
Een slepend dossier waarachter zo snel mogelijk een punt moest worden gezet. Zo noemde de commissie-Veerman de felle discussie over het onderscheid tussen bachelor- en mastertitels voor hbo’ers en academici. In zijn invloedrijke rapport constateerde Veerman dat hbo’ers nu titels voeren die lang niet altijd herkend worden in het buitenland. Daarmee werden zij tekort gedaan, vond hij.
Zijlstra is het daarmee eens. In navolging van Veerman kondigde de staatssecretaris dit voorjaar aan dat dat hij het strikte onderscheid tussen bachelor- en mastertitels voor hbo’ers en academici overboord wil zetten. De eerste stap heeft hij gezet in zijn strategische agenda, die afgelopen vrijdag verscheen.
Sommige hbo-bachelors zullen ‘of arts’ dan wel ‘of science’ aan hun titel mogen toevoegen, maar dat geldt zeker niet voor alle hbo-opleidingen, schrijft Zijlstra. Hij vroeg de Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in het hoger onderwijs, om advies over internationaal gangbare bachelor- en master-titels voor het hbo.
Zo is de titel ‘bachelor of education’ (BEd) in het Verenigd Koninkrijk de gebruikelijke graad voor lerarenopleidingen, en niet de ‘bachelor of arts’ (BA). Voor technische opleidingen geldt hetzelfde principe: die leveren doorgaans geen ‘bachelor of science’ (BSc) maar een ‘bachelor of engineering’ (BEng) op. ‘Het voordeel is dat je meteen kunt zien dat iemand is opgeleid als leraar, of ingenieur’, aldus een deskundige van de Nuffic.
Toch is het volgens hem niet praktisch om alle Angelsaksische titels één op één over te nemen. ‘Ook andere landen kampen met "rare" graden. In Groot-Brittannië zijn er zo’n 150 verschillende varianten, die ook niet allemaal even logisch zijn. Ze zijn daar ooit begonnen met de toevoegingen ‘arts’ en ‘science’, maar daar zijn er in de loop van de tijd allerlei varianten bijgekomen.’
De Nuffic stelt daarom een achttal graden voor. Lerarenopleidingen leiden tot de BEd en kunstopleidingen tot een BMus (muziek) of een BFA (fine arts). Andere graden zijn de BNurs (bachelor of nursing), de BSW (bachelor of social work), de LLB (rechten) en de BBA (business administration). De helft van de technische opleidingen komt in aanmerking voor een BEng.
Maar er zijn volgens de Nuffic ook veel opleidingen die wel een arts of science toevoeging krijgen: dat geldt voor de andere helft van de technische opleidingen (BSc), driekwart van de economie-opleidingen (BA), tachtig procent van de zorgopleidingen (BSc), tweederde van de sociale opleidingen (BA) en veertien van de vijftien agrarische opleidingen (BSc).
Een deel van de huidige hbo-titels – destijds opgesteld door de HBO-raad – sluit al aan bij de internationaal gangbare titulatuur, zegt de Nuffic. Zo wordt de Bachelor of Education al uitgereikt aan de meeste hbo-lerarenopleidingen.
Staatssecretaris Zijlstra wil dat nieuwe opleidingen een passende toevoeging kiezen, zodra de lijst van de Nuffic definitief is vastgesteld. De NVAO moet de keuze van de titel goedkeuren.
De Hbo-raad heeft geen bezwaren tegen Zijlstra’s voornemen. ‘Als er in de titulatuur wordt aangesloten bij wat internationaal de standaard is, dan lijkt ons dat prima’, zegt een woordvoerder.
De opleidingsspecifieke graden gaan alleen voor het hbo gelden, al worden ze in het buitenland ook voor universitaire opleidingen gebruikt. Het onderscheid tussen afgestudeerden van een hogeschool en een universiteit zal volgens de staatssecretaris duidelijk blijven door de naam van de instelling waar ze zijn afgestudeerd: een hogeschool is geen ‘university’ maar een ‘university of applied sciences’.
