De vrees voor een gebrek aan onderwijsruimten en de stand van zaken bij de werving van nieuw personeel. Dat zijn twee issues die aan bod kwamen tijdens de vergadering van de Hogeschoolraad en het college van bestuur. Een ander heikel punt dat op de proppen kwam: de verplichting van docenten om fysiek les te geven terwijl studenten vrij zijn om zich te laten vaccineren tegen Covid. ‘Als docent krijgen we er een nieuw bedrijfsrisico bij: dat een docent ziek wordt als gevolg van de verplichting dat hij of zij onderwijs moet geven.’
Vooruitlopend op de presentatie over de start van dit collegejaar peilde collegevoorzitter Jan Bogerd via een online poll de stemming onder de circa twintig studenten en medewerkers van de Hogeschoolraad (HSR). Wat is hun ervaring van de fysieke start na zo’n lange tijd veroordeeld te zijn tot online onderwijs? De uitslag: ruim een derde (38 procent) vond het prima gaan en een meerderheid (57 procent) oordeelde wisselend: euforie en stress wisselen elkaar af.
Uit de verhalen die loskwamen bij de raadsleden doemen inderdaad verschillende beelden op. Van glunderende studenten die samen veel plezier hebben tot mensen in gangen zonder mondkapje en overvolle liften. Van complimenten aan de HU over het coronabeleid door de een, tegenover de weinige steun van de hogeschool die een ander ervaart. Het onderlinge contact is waardevol, betoogden studenten. Maar de drukte op de hogeschool is wennen. En: geef je elkaar een hand of een boks?
Tineke Zweed, lid van het college van bestuur, presenteerde tijdens de online vergadering woensdagmiddag het enige agendapunt: start collegejaar 2021/2022. Gelardeerd met cijfers. De vrees voor ruimtetekort in de gebouwen van de HU is een van de onderwerpen. Aan de hand van een staatje liet het collegelid zien dat in geen enkel gebouw sprake is van een grote piek in de toestroom van studenten. De toename spreidt zich over alle panden uit: van enkele tientallen tot een kleine honderd studenten in andere gebouwen. De meeste locaties krijgen honderden studenten meer te verwerken.
Noodgedwongen digitaal les
‘We stellen vast dat we de bewegingen van de studenten goed kunnen absorberen’, zei het collegelid. ‘Dat geldt ook voor de roostering. Er zullen uitzonderingen zijn maar over de hele breedte geeft de HU een heel rustig beeld.’ Deze geruststellende woorden pasten niet goed bij het beeld van sommige raadsleden. ‘In de praktijk zien we dat groepen studenten noodgedwongen digitaal les krijgen omdat er te weinig plek is op de HU’, signaleerde Idris in ’t Hof, studentlid en sinds kort vicevoorzitter van de HSR. Zweed kent deze specifieke situatie niet, maar wil dat gekeken wordt wat daar aan de hand is, antwoordde zij.
Een andere kwestie die speelt is de werving van een flink aantal nieuwe medewerkers. Enerzijds als gevolg van de groeiende aantallen studenten en anderzijds om de toegekende miljoenen vanuit het Rijk te besteden aan de aanstelling van extra docenten. Die gelden komen bijvoorbeeld van het Nationaal Programma Onderwijs, dat de corona-achterstanden bij studenten weg moet werken.
In totaal moesten er in rap tempo 280 fte’s (fulltime arbeidsplaatsen) geworven worden, waarvan 245 fte’s aan docenten. Een ‘aanvalsplan’ met advertenties in de Volkskrant, posters in bushokjes en uitingen op sociale media moest de aandacht op de vacatures vestigen. In veel gevallen met succes, blijkt uit de cijfers. In september telde de hogeschool bijna 200 fte meer aan medewerkers dan de periode voor de vakantie. Nog zo’n 100 te gaan tot december, volgens de planning. Extra inspanningen vergen enkele opleidingen waar het moeilijk is om goed personeel te krijgen, zoals Verpleegkunde, HBO-ICT en Technische Bedrijfskunde.
‘Jonge, blanke vrouwen’
Maar de cijfers zeggen niet alles, betoogde Zweed. De vraag is of het is gelukt om mensen aan te nemen met het oog op diversiteit; is het gelukt om bijvoorbeeld docenten te contracteren met een allochtone achtergrond? En bezitten zij goede digitale vaardigheden of hebben zij onderzoekend vermogen? Daar is aandacht voor, maar in hoeverre dit is gelukt moet nog nader onderzocht worden, zei zij. ‘Onze ambitie is om een afspiegeling van de samenleving te zijn’, voegde ze eraan toe.
HSR-lid Louis Logister schrok aanvankelijk van een foto in de presentatie van het college. De foto hoort bij een artikel over de ‘kickstart’ van pas aangenomen docenten op de site van Trajectum. Hij zag voornamelijk ‘jonge, blanke vrouwen’, de groep die volgens hem het meeste voorkomt op de hogeschool. ‘Maar na jouw verhaal ga ik ervan uit dat er goed gekeken is naar diversiteit’, zei hij tegen Tineke Zweed. Iemand anders pleitte ervoor om ook specifiek te werven gericht op homo’s en biseksuele mensen.
HSR-voorzitter Annette Wind stipte in een vraag aan het college de ‘mastereis’ aan. HU-docenten die onderwijs verzorgen in de bacheloropleidingen moeten een masterdiploma op zak hebben of bereid zijn die in enkele jaren te halen. Toch krijgt zij signalen dat er juniordocenten worden geworven, die in schaal 10 ingeschaald worden. Zij suggereerde hiermee dat deze docenten geen master hoeven te hebben en dat zou indruisen tegen het beleid van de HU.
Verplichte master
Collegelid Zweed antwoordde dat de HSR-voorzitter hiermee twee verschillende zaken aan elkaar koppelt. ‘We houden ons aan de mastereis’, bezwoer ze. Maar daarnaast streeft de hogeschool naar teams met verschillende soorten docenten. Docenten met veel ervaring maar ook jonge afgestudeerde bachelors die door kunnen groeien naar de functie van docent. ‘Op een aantal plekken worden er trainees geworven.’ Zij zijn ingeschaald in schaal 9 en ook voor hen geldt dat zij binnen drie jaar een masterdiploma moeten halen.
Tijdens de rondvraag werd nog een precair onderwerp aangestipt. Er is een soort ‘inbalans’ ontstaan, opperde docentraadslid Guido van der Burg. Aan de ene kant staat het studenten en medewerkers vrij om zich te laten vaccineren tegen corona. Er zijn dringende adviezen, maar het is geen verplichting. Aan de andere kant zijn docenten wél verplicht naar de HU te komen om onderwijs te geven. Als zij dit niet kunnen dan moeten ze zich melden bij de bedrijfsarts. Afwezigheid kan worden gezien als werkweigering. Hij vindt dat verplichting om les te geven op de helling moet, zei hij.
‘Op basis van gesprekken met mijn leerteams heb ik de indruk heb dat de helft tot driekwart van de studenten niet gevaccineerd is. Ik vind dat zorgelijk. Hoe kijkt het college van bestuur daar naar?’ vroeg hij zich af. Collegevoorzitter Jan Bogerd antwoordde dat de hogeschool een publieke organisatie is met een publieke opdracht. ‘Dat schept verplichtingen.’ Net als bij verpleegkundigen en politieagenten. Het onderwijs aan de HU is ‘cruciaal’ voor de ontwikkeling van de samenleving, stelde hij.
Test- of vaccinatiebewijs
Bogerd vroeg zich af of er toegangsbewijzen moeten komen in het hoger onderwijs. ‘Dat is een ingewikkeld debat want het is een afweging tussen twee principes: de toegankelijkheid van het onderwijs versus de beperking vanwege de volksgezondheid. Dat is een politieke afweging.’ Het is aan het kabinet en de Tweede Kamer om te besluiten om een test- of vaccinatiebewijs in te voeren voor het onderwijs. Van der Burg: ‘Als docent krijgen we er een nieuw bedrijfsrisico bij: dat een docent ziek wordt als gevolg van de verplichting dat hij of zij onderwijs moet geven.’ Bogerd concludeerde: ‘Als publieke voorziening zijn we er voor iedereen.’
Ook interessant: Sciencepark rookvrij? Hoe realistisch is dat?
