In deze nieuwe rubriek geef ik, Fanny de Vries, oud-student en werkzaam bij Green Office, antwoord op jouw vragen over duurzaamheid. Vandaag: kun je met een gerust hart kleding van H&M dragen? Een goedkope top of broek kun je makkelijk scoren bij fast fashion ketens. Maar wees je ook bewust van arbeidsschandalen, greenwashed campagnes en vage productiedoelstellingen.
Heb je zelf een vraag of probleem, bijvoorbeeld over vliegschaamte of het verduurzamen van je studentenkamer?
Mail naar trajectum@hu.nl, dan ga ik op zoek naar het antwoord!
Meegaan met de laatste mode
De gemiddelde Nederlander koopt per jaar zo’n vijftig nieuwe kledingstukken.
(Bron: Milieucentraal)
Er was een tijd dat ik elke week thuiskwam met tassen vol nieuwe kleding. Het liefst gaf ik er ook zo min mogelijk geld aan uit. Ik denk dat we er allemaal weleens schuldig aan zijn (geweest). Maar waar wij weinig uitgeven aan onze kleding, betaalt het milieu de prijs. Het massale, razendsnelle produceren, gebruiken en afdanken van kleding heeft een enorme impact. Gevolgen zijn CO2-uitstoot, de groeiende plasticsoep en vervuiling van grond en water.
De textielindustrie geldt, na de olie- en gasindustrie, wereldwijd als de meest vervuilende industrie. Het is verantwoordelijk voor circa 10 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot en de verwachting is dat het tot 2030 met circa 63 procent gaat toenemen.
(Bron: House of Commons Environmental Audit Committee (2017) Fixing fashion: clothing consumption and sustainability)
Fast fashion in de textielindustrie
Ja, komt het binnen? Ik geef toe: ik duw je gelijk met je neus op de negatieve feiten.
Waarom? Omdat ik me schaam en het belangrijk is om te weten dat de oorzaak bij de fast fashion industrie ligt.
Een voorbeeld van zo’n fastfashionketen is H&M. Zij staat op de derde plek in de ranglijst van de grootste modemerken op de Europese markt.
Dit klinkt allemaal negatief, en helaas is het dat ook. Aan de andere kant ontstaat er ook een groeiend besef bij bedrijven om aan de slag te gaan met de negatieve impact van de textielketen. Verschillende bedrijven hebben de afgelopen jaren geprobeerd om meer inzicht te geven om van daaruit op sociaal, ecologisch en economisch vlak verbeteringen door te voeren.
Loon werknemers
Maar er speelt meer. Misschien heb je weleens geruchten gehoord over de zwaar onderbetaalde loonwerkers van H&M? In oktober vorig jaar gaf de nieuwe CEO van H&M, Helena Helmersson, een exclusief interview aan Vogue. Hierin reageert ze oppervlakkig op de arbeidsomstandigheden. Helmersson heeft het wel over H&M’s ‘Living Wage Initiative’ uit 2013, dat beloofde tegen 2018 maar liefst 850.000 kledingarbeiders in hun keten een leefbaar loon te betalen. Maar of dit daadwerkelijk gebeurd is, is nergens terug te vinden. Op de website van H&M worden de fabrieksleveranciers vermeld, maar er staat niets over het loon van werknemers.
De modeketen zegt hierover: ‘We kunnen de lonen niet zelf bepalen, aangezien we afhankelijk zijn van leveranciers die de arbeiders in dienst hebben.’
Vakbond-organisator Andrew Tillet-Saks kaatst de bal terug. Hij zegt dat de verantwoordelijkheid bij de merken zelf ligt: zij hebben een vraag, leveranciers voldoen hieraan. Hij spreekt van een ‘schaamteloze verhulling van opzettelijke uitbuiting’.
‘10 jaar allesbehalve duurzame en ethische praktijk door H&M’
Ben je benieuwd naar nog meer wanpraktijken van H&M? Journalist Melissa Watt heeft een tienjarige tijdlijn samengesteld.
Ik geef een tipje van de sluier. In februari 2017 meldde de Britse krant The Guardian dat kinderen in Myanmar werden ingezet om kleding te maken voor H&M. Ze kregen slechts 13 cent per arbeidsuur betaald. Dit is ongelofelijk laag en daarnaast is het slechts de helft van het wettelijke minimumloon van het land.
Nog geen acht maanden later kwam de modeketen weer in het nieuws door het verbranden van twaalf ton nieuwe, onverkochte kleding per jaar. Het merk zou verbrandingsovens gebruiken om kleding te vernietigen als gevolg van overproductie.
Tips
Ik neem mezelf voor zo min mogelijk te shoppen bij fast fashion ketens. Jij ook? Om de duurzame en eerlijke keuze wat eenvoudiger te maken geef ik je een paar tips:
- Koop je kleding bij duurzame webwinkels en platforms. Hoe je dat doet? Check eenvoudig de impact van jouw favoriete modemerken met de kledingapp ‘Good on you’. Je kunt hierop betere alternatieven ontdekken, meer leren over ethisch winkelen en exclusieve aanbiedingen van de beste merken te krijgen.
- Verzamel kleding die je niet meer draagt en organiseer een kledingruil met vrienden.
- Hou een ‘slow fashion season’, dat elk jaar plaatsvindt van 21 juni tot 21 september. In deze periode is het de bedoeling dat je drie maanden lang geen nieuwe kleding koopt.
Check vooral ook even de tien tips van Milieucentraal:
Ook interessant: Stappen studenten straks weer het vliegtuig in?
