De groene student

Vraag aan Fanny: Is het voor jezelf en de wereld beter om veganistisch te eten?

Illustratie: Sophie Buizert

In deze nieuwe rubriek geef ik, Fanny de Vries, oud-student en werkzaam bij Green Office, antwoord op jouw vragen over duurzaamheid. Vandaag: heeft een plantaardig dieet invloed op het klimaat? En is een veganistisch dieet voor iedereen mogelijk?

Klimaatklapper

Door klimaatverandering wordt voorspeld dat de aarde in het jaar 2100 0,3 tot 1,7 graad warmer zal zijn dan in 2000. In het slechtste scenario stijgt de temperatuur zelfs met 5 graden.

Onze aardbol warmt dus op, en dat heeft grote gevolgen voor de natuur, voor de beschikbaarheid van voedsel en water en voor onze gezondheid. De opwarming van de aarde wordt versterkt door de hoeveelheid broeikasgassen in de lucht. Dit proces is niet te stoppen, maar het vertraagt wel als we wereldwijd minder CO2 uitstoten.

Jij en ik hebben invloed op de hoeveelheid CO2 die we uitstoten. Door vaker plantaardig te eten verklein je jouw CO2-voetafdruk en zorg je voor minder broeikasgasuitstoot en landgebruik. Milieucentraal noemt het eten van plantaardig voedsel een ‘klimaatklapper’, oftewel een maatregel waarbij je in één keer veel impact maakt.

Pasta pesto, een soepje met brood of een hartige taart?

Wat eet jij als je een avondje geen vlees of vis toevoegt aan jouw avondmaaltijd?

Tot twee jaar terug was ik flexitarier, zoals bijna 90 procent van de Nederlanders. Mijn afkeer voor vlees groeide en ik werd vegetariër. Dat betekende dat ik nog wel kaas en zuivel at.  Toen kwam ik erachter dat de gemiddelde milieubelasting van kaas vergelijkbaar is met die van kip en varkensvlees. Kaas bevat weinig ijzer en veel verzadigd vet. Daarmee is het dus geen goede vleesvervanger én geen milieuvriendelijk alternatief. Dat had ik niet verwacht, jij wel?

Nu wil ik, net zoals ongeveer 5 procent van de bevolking, veganistisch gaan eten. Oftewel: ik stop helemaal met vlees, vis en zuivel. Als je dit doet heb je namelijk een lagere voedselafdruk en zorg je voor minder broeikasgasuitstoot en landgebruik. Dat klinkt goed toch?

Benieuwd naar jouw eigen voedselafdruk? Doe hier de test van het Voedingscentrum.

Voldoende voedingsstoffen?

Ik heb weleens verhalen gehoord van veganisten die oververmoeid raakten, omdat ze te weinig voedingsstoffen binnenkregen.

Volwassenen hebben per kilo lichaamsgewicht ongeveer 0,8 gram eiwit per dag nodig. Voor iemand van 70 kilo komt dat neer op zo’n 56 gram per dag.
Bron: Milieucentraal.

Deze eiwitten maken we niet zelf aan, maar hebben we wel nodig om gezond te blijven. De gemiddelde Nederlander krijgt dagelijks meer eiwitten binnen dan nodig. Een dagje geen vlees eten kan dus geen kwaad. Maar wil je net als ik veganistisch gaan eten, dan moet je goed nadenken over de vraag of je wel voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Denk hierbij aan:

  • Eiwitten, voor de bouw van lichaamscellen.
  • IJzer, voor het transport van zuurstof door je bloed.
  • Vitamine B1, voor de verbranding van koolhydraten en een goede werking van het hart en zenuwstelsel. Vitamine B12 geldt ook voor de werking van het zenuwstelsel en voor de aanmaak van rode bloedlichamen.

Is een veganistisch dieet voor iedereen mogelijk? Ja! Dat concludeert de Amerikaanse Vereniging voor Diëtisten, de Academy of Nutrition and Dietetics. Een gevarieerd plantaardig voedingspatroon is ook mogelijk tijdens de zwangerschap, borstvoedingsperiode, kindertijd, puberteit en voor atleten.

Wat is een gevarieerd plantaardig voedingspatroon?

Poster Vegan Voedingsschijf (veganisme.org)

De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum ken je vast wel. Dit is de Vegan Voedinggschijf, gemaakt door de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV).

Dit zijn de belangrijkste richtlijnen:

  • 2 – 4 stuks fruit
  • 250 – 400 gram groenten
  • 6 sneetjes brood
  • 1 portie plantaardige zuivel
  • 1 portie vleesvervanger
  • Vetten in de vorm van olie, humus, noten of pindakaas
  • Vitamine B12-supplement

Waarom staat er een supplement tussen de richtlijnen? Om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen moet je volgens de NVV vitamine B12 bijslikken.

Dus: spreekt na het lezen van dit verhaal een plantaardig dieet je ook aan? Ik deel graag nog een paar tips met je:

  • Gemiddeld bevat de voeding van Nederlanders meer eiwit dan we nodig hebben. Af en toe geen vlees of minder vlees eten, kan dus prima. Dat is ook goed voor het klimaat.
  • Ontdek welke veganistische gerechten jij lekker vindt. Zo deelt de Green Office HU elke maandag veganistische en vegetarische recepten op Meatless Monday.
  • Maak een bewuste keuze met wat je eet: het heeft zeker impact. Dus ook een dagje plantaardig eten maakt een verschil. Op naar een lagere CO2-voetafdruk met minder broeikasgasuitstoot en landgebruik!