Gesprekken over de oorlog in het Midden-Oosten of andere gevoelige kwesties als racisme en seksisme lopen vaak uit de hand, merken docenten aan de HU. Een bonte verzameling student-assistenten ontwierp een viertal workshops om studenten te trainen deze gesprekken in goede banen te leiden.
Ze komen overal vandaan: Loubna El Kabch studeert hbo-rechten, Kawther Ebrahim chemische technologie, Ishana Karselan, Zoë Knoller en Jouwairiya Soulimani Social Work. Samen ontwierpen ze, onder begeleiding van Social Work-docent Nadezda Broshuis, vier workshops die studenten traint om het gesprek over gevoelige onderwerpen te begeleiden. In februari start hun eerste workshop.
Geruis in de klas
Wie kwam op het idee om deze workshops te organiseren?
Loubna: ‘Nadezda merkte dat er veel onrust heerste in de klas na de moord op Samuel Paty, de Franse leraar geschiedenis en maatschappelijke vorming. Studenten vonden het ingewikkeld om hierover te praten. Ook andere docenten ervoeren “ruis” in de klas, maar durfden niet het gesprek aan te gaan, bevreesd dat dat zou escaleren.
Samen met het netwerk Diversiteit & Inclusie organiseerde de docent verschillende bijeenkomsten om op te halen wat er speelde en waar behoefte aan was. Daaruit ontstond haar methode om docenten te trainen in het begeleiden van een gevoelige dialoog.’
Kawther: ‘Dat beviel goed, waardoor ze op het idee kwam om ook studenten te trainen om het gesprek aan te gaan. Ze mocht een aantal student-assistenten aannemen die een serie workshops zouden ontwikkelen om andere studenten te trainen in het begeleiden van een gesprek. Zo zou het concept zich als een virus verspreiden door de school.’
Hoe kwamen jullie in aanraking met Nadezda?
Zoë: ‘Ik woonde in november 2023 een dialoogsessie bij over de oorlog in het Midden-Oosten, omdat ik zelf familie heb in Israël. Tijdens die sessie raakte ik in gesprek met Kawther, die Palestijnse is. Hoewel het een heftig gesprek was, omdat het erg gevoelig lag, was het fijn om elkaars perspectief te delen. Na afloop vroeg een van de organisatoren ons om student-assistent te worden. Sindsdien werk ik mee aan dit project.’
Ishana: ‘Voor mij en Loubna was het wat minder spannend. Ik ben verzorger van Nadezda’s zoon, die intensieve zorg nodig heeft. Ik hoorde haar enthousiast vertellen over het project waarmee ze bezig was. Ik vond het een heel mooi streven, waardoor ik me besloot aan te melden als assistent.’
Door studenten, voor studenten
Wat kwam eruit voort?
Loubna: ‘Uiteindelijk kwamen we tot een reeks van vier workshops. Ze bestaan voornamelijk uit interactieve componenten, zoals Over de streep, filmpjes en kaartspelletjes. Allemaal om een gelijkwaardig gesprek op gang te brengen. Aangezien wij zelf ook studenten zijn, hebben we een goed beeld van wat werkt in de klas. Het behelst een betaalde functie en we zijn zo’n drie uur per week kwijt.’
Ishana: ‘We hebben het nog niet in de klas getest, omdat we nog wat puntjes op de i moeten zetten. We hebben het wel onderling uitgeprobeerd, daar hielden we veel verbeterpunten uit.’
Heeft het jullie zelf nog iets opgeleverd?
Kawther: ‘Zeker! Ik leerde om beter te luisteren naar mensen die een compleet ander standpunt hebben, in plaats van alleen maar te willen zenden. Ik ben nu oprecht geïnteresseerd in hun verhaal. Ook wist ik door mijn ontmoeting met Zoë mijn vooroordelen opzij te zetten: zij was de eerste Israëliër die ik sprak!’
Zoë: ‘Ik durfde aan het begin van de oorlog nauwelijks te vertellen dat ik Israëlisch ben, precies door zulke vooroordelen. Dat gaat me nu makkelijker af. Ik durf het gesprek aan te gaan. Vaak eindigen die gesprekken met wederzijds respect en begrip.’
Ishana: ‘Voor mij is er niet veel veranderd. Ik heb een Surinaamse achtergrond en van huis uit kreeg ik altijd mee om het gesprek met elkaar aan te gaan, dus ik had daar nooit moeite mee. Ik doe puur mee omdat ik het een mooi initiatief vind.’
Sevilla
Toen mochten jullie je idee presenteren op een congres in Sevilla?
Kawther: ‘Nadezda kreeg het voor elkaar dat we ons project afgelopen november mochten presenteren op het International Conference on Education, Research and Innovation in Sevilla. We waren, naast een ander groepje, de enige studenten op het congres. De rest bestond voornamelijk uit wetenschappers en docenten die de resultaten van hun onderzoek kwamen delen met de bezoekers. Dus het was best spannend, en dan ook nog in het Engels!’
Zoë: ‘Maar het verliep goed. We legden uit hoe de workshops in elkaar zaten. Kawther, Jouwairiya en ik hielden daarnaast nog een spoken word, waarbij we ieder ons individuele verhaal deelden. Daarmee konden we beter in woorden brengen wat ons gezamenlijke boodschap is met dit project, omdat het veel te maken heeft met emoties. Dat gaat een stuk lastiger met een droge PowerPoint.’
Ishana: ‘De reacties uit de zaal waren lovend. Een paar oude mannetjes werden zelfs emotioneel, dat was best schattig. Daarnaast gingen we in gesprek met andere hogescholen en universiteiten om ons netwerk te vergroten. Ook probeerde Nadezda subsidies te werven; zo’n project is natuurlijk niet gratis. Of dat gelukt is weet ik niet, maar de HU heeft in ieder geval besloten om de financiering van het project te verlengen tot eind juni.’
Wat zijn de plannen voor de toekomst?
Loubna: ‘In februari gaan de eerste workshops van start. Ook zijn er ideeën om meer dialoogsessies te organiseren, maar dat staat nog volledig in de steigers. Aangezien ik bijna klaar ben met mijn studie en je student moet zijn voor deze functie, maak ik dat waarschijnlijk niet meer mee.
Ik ben in ieder geval dankbaar dat ik deel mocht uitmaken van dit project. In een tijd waarin polarisatie steeds meer toeneemt, geloof ik dat het cruciaal is om verbinding te maken en met elkaar in dialoog te blijven.’
