Het college van bestuur zou logischerwijs moeten opstappen, stellen enkele bezwaarmakers tegen de lezingenreeks over de Holocaust. Zij hebben kritiek op de samenwerking van de HU met het Israël-instituut CIDI.
‘Als je sec kijkt naar de feiten zou het logisch zijn als het college van bestuur opstapt.’ Zo begint een brief van de mensen die bezwaar hebben aangetekend tegen de lezingenreeks vanwege de samenwerking met het CIDI. Een van hen is New Neighbours Utrecht, een community die opkomt voor mensenrechten en zich inzet voor de Palestijnse zaak.
Hun brief werd maandagmiddag aan het college gestuurd, maar dat heeft tot op heden nog niet gereageerd. Volgens de briefschrijvers heeft het college ‘onwaarheden verspreid’ en ‘verwarring gecreëerd’ door ‘vaag en inconsistent te communiceren’. Dit droeg bij aan een ‘grote mediastorm’ waarbij New Neighbours en anderen ‘ten onrechte zijn beschuldigd van antisemitisme, intimidatie en ongevoeligheid’. Het college heeft hierdoor ‘de veiligheid van mensen in gevaar gebracht’, vinden de schrijvers.
Storm van publiciteit
New Neighbours trok halverwege januari aan de bel, nadat ze lucht had gekregen van de lezingenreeks die de HU in samenwerking met het CIDI wilde organiseren. Zij noemde CIDI een ‘Israël lobbyist’ die ‘oorlogsmisdaden’ van Israël in Gaza verdedigt. De organisatie schreef een boze mail. Ook een student en enkele docenten en onderzoekers van binnen en buiten de HU maakten bezwaar en vroegen meerdere keren om een gesprek.
Toen dat gesprek vrijdagmiddag 26 januari plaatsvond, had de HU – tot verrassing van de deelnemers – al besloten de lezingencyclus uit te stellen. Dat meldde instituutsdirecteur Theo Douma van het organiserend Instituut Archimedes (lerarenopleidingen). Hij zei dat hij nog had geaarzeld of hij deze bijeenkomst moest laten doorgaan. De avond ervoor had het college van bestuur immers al besloten om de lezingenreeks voor onbepaalde tijd uit te stellen en dus was hun doel al bereikt, concludeerde Douma.
Toch liet hij de bijeenkomst doorgaan omdat hij ook de critici in de ogen wilde kijken. Ook zei hij dat de reeks niet op deze manier vormgegeven had moeten worden en dat ze de keuze voor het CIDI waarschijnlijk niet weer zouden maken. Hij sprak het voornemen uit een forse time-out te nemen. Ook zegde hij de aanwezigen toe om ze daarin een rol te laten spelen.
De zondag daarna – rond de herdenkingen van de Holocaust Memorial Day – bracht De Telegraaf een uitgebreid artikel over het besluit van het college. Een van de sprekers vond het voorlopig schrappen van de reeks onbegrijpelijk. ‘We moeten nu een duidelijk signaal afgeven: wij bepalen zelf wat we onderwijzen, niet een groep actievoerders.’ Daarop kwam een storm van publiciteit los.
Veiligheid niet gewaarborgd
De maandag erna besloot het college de lezingenreeks toch door te laten gaan. Met als enige wijziging dat de eerste lezing (met een aan het CIDI verbonden spreker) naar achteren werd verplaatst. De dag ervoor was er nog sprake geweest van dat de cyclus zou doorgaan, alleen op een ander moment, ‘omdat de veiligheid van sprekers, studenten, docenten en bezoekers niet gewaarborgd kon worden’.
Dat was maandag bij de gemeente en politie geregeld. In het bericht spreekt de collegevoorzitter over een ‘goed en constructief persoonlijk gesprek’ met vertegenwoordigers van het CIDI en het Centraal Joods Overleg (CJO). En ze benadrukt ‘dat het belangrijkste is dat over de Holocaust gedoceerd kan blijven worden.’
De bezwaarmakers, die de vrijdag daarvoor nog van de instituutsdirecteur een ander verhaal hoorden, reageerden daar weer op. Zij waren zich bewust van de druk waar het college onder stond, schreven zij maandag. Daarom zouden ze zich ‘opnieuw constructief opstellen’ en een suggestie doen. ‘Laat de colleges over de Holocaust in alle waardigheid doorgaan’, opperden zij. ‘Na het uitstellen van de eerste spreker zijn de anderen onafhankelijk van het CIDI. Dat geeft de ruimte om uit de samenwerking met het CIDI te stappen.’
Excuses
Afgelopen vrijdag kregen de deelnemers van het gesprek met Theo Douma een antwoord op hun brief. De hogeschool zou begin volgende week contact met hen opnemen. En dat is hoog tijd, volgens Anand Sheombar, docent/onderzoeker en een van de gesprekspartners. Hij vindt het ‘nog steeds onwaarschijnlijk en eigenlijk onfatsoenlijk dat er na dagen van online haat en bedreigingen’ geen nieuw gesprek is geweest.
Daarbij acht hij excuses op zijn plaats, ‘voor de verkeerde voorstelling van zaken en de onveiligheid die dit gecreëerd heeft voor New Neighbours Utrecht, studenten en medewerkers die opkomen voor de rechten van Palestijnen’.
Het cvb laat weten te zullen reageren op de brief van New Neighbours. Over de reactie willen ze niets vertellen. De woordvoerder laat tevens weten geen nieuwe mededelingen te doen, anders dan de laatste mededeling van maandag 29 januari. De startdatum van de reeks is vastgesteld op 12 februari en de inhoud van de lezingenreeks is ongewijzigd.
Theo Douma laat weten geen behoefte te hebben aan het geven van een reactie.
