Voor de derde keer op een rij presenteert Trajectum de jaarlijkse editie van de Machtigste Student. Na twee afleveringen over de medezeggenschappers, nemen we nu de studieverenigingen onder de loep. Honderden studenten zitten in besturen en commissies. Daarnaast is een aantal ook actief in bijvoorbeeld medezeggenschapsraden. Wie zijn de actiefste en meest invloedrijke bestuurders bij de studieverenigingen?
Om zicht te krijgen op de machtsconcentraties bij studieverenigingen plozen we de lijsten van besturen en commissies van de circa twintig studieverenigingen door. Wie zitten er in het bestuur en door wie worden de commissies en dergelijke bevolkt. Er zijn in totaal zo’n honderd bestuurders actief en er fungeren honderden studenten in allerhande commissies. De meesten houden het op één enkele functie maar sommigen grossieren in lidmaatschappen van commissies. Daarnaast speurden we naar nevenfuncties. Een aantal van hen is ook nog actief op andere plekken, zoals in de faculteitsraden en opleidingscommissies.
Spelregels
Om tot een zo betrouwbaar mogelijke ranking te komen hanteren we een aantal spelregels:
* We kennen punten toe om de macht dan wel invloed van de bestuurlijke diehards vast te kunnen stellen. Daartoe hanteren we een bepaalde rangorde. We vinden dat de leden van een bestuur meer invloed hebben dan degenen die in commissies actief zijn. Daarbij leggen een voorzitter, penningmeester en secretaris weer meer gewicht in de schaal dan een ‘gewoon’ lid. Bestuursleden zijn vaak uit hoofde van hun functie ook commissielid, dus dat tellen we niet extra mee.
*Alleen huidige activiteiten tellen mee. Wie de afgelopen jaren dag en nacht bezig was als voorzitter van bestuur X maar er net mee is gestopt, heeft pech gehad. Ook ambitieuze aspirant-bestuurders die binnenkort worden geïnstalleerd in commissie Y, vissen achter het net.
* De focus ligt op de besturen en commissies en dergelijk van studieverenigingen van de HU. De mate waarin de leden actief zijn laten we buiten beschouwing. Het meehelpen op open dagen en andere incidentiele werkzaamheden tellen niet mee.
Zodoende komen we tot de volgende puntentoekenning:
* bestuurslid van studievereniging: 5 punten
* lid van een of meer commissies van een studievereniging: 3 punten
Bonussen
Ook zijn er bonussen te verdienen. De voorzitter, penningmeester, secretaris of vergelijkbare functies bij een studievereniging levert een bonuspunt op. Wie actief is in meerdere commissies krijgt eveneens een extra punt. En wie lid is van een medezeggenschapsraad of opleidingscommissie toucheert ook een punt (daarbij maakt het niet uit of je voorzitter bent of in het dagelijks bestuur zit). Ook functies bij gezelligheidsverenigingen, studentensportorganisaties, –cultuurstichtingen en andere relevante werkgroepen en dergelijke leveren een extraatje op.
Om tot een betrouwbare lijst te komen hebben we diverse bronnen geraadpleegd. We plukten de namen van de actievelingen in studieverenigingen van hun site en vroegen zo nodig de actuele lijsten op. Die vergeleken we met de leden van de medezeggenschapsorganisaties binnen de hogeschool. De uitkomsten checkten we bij diverse voorzitters van deze raden en commissies en anderen. Daarnaast benaderden we bestuurders van studieverenigingen en andere studentenorganisaties. Zodoende ontstond een longlist van meest actieve en invloedrijkste bestuurders van studieverenigingen. Die gegevens checkten we tenslotte bij de betreffende studenten zelf.
Op basis van deze informatie stelden we de shortlist samen:
Top 10 Machtigste Student 2010 (aflevering studieverenigingen)
1
Maurits Bruin
5 bestuur BG Utrecht (technische bedrijfskunde)
1 bonus: sponsorcommissie studentenzeilvereniging Histos
1 bonus: catamarancommissie Histos
1 bonus: surfcommissie Histos
1 bonus: projectlid United Students FNT
9
1
Arie van Scheepen
5 bestuur SROT (algemene operationele techniek)
1 bonus: GOC Institute for Engineering & Design (FNT)
1 bonus: faculteitsraad FNT
1 bonus: OC-ambassadeur FNT
1 bonus: studentlid programmaraad Onderwijs en Onderzoek (HU)
9
3
Jacco van der Wolf
3 archiefcommissie Utrechtse Technische Vereniging (UTV)
1 bonus: kascontrolecommissie UTV
1 bonus: statuten en huisreglementencommissie UTV
1 bonus: techniekcommissie UTV
1 bonus: barcommissie UTV
1 bonus: bestuur Overleg Studieverenigingen (OSHU)
8
4
Jonathan Corsmit
5 bestuur Mosaic (digitale communicatie)
1 bonus: OC digitale communicatie
1 bonus: voorzitter Mosaic
7
4
Paul van Soest
5 bestuur ARCH (Instituut Archimedes)
1 bonus: gemeenschappelijke opleidingscommissie (GOC) Archimedes
1 bonus: voorzitter ARCH
7
4
Hilde de Vries
5 bestuur ARCH (Instituut Archimedes)
1 bonus: GOC Archimedes
1 bonus: penningmeester ARCH
7
4
Stefan Postma
5 bestuur UVIS (ict-opleidingen FNT)
1 bonus: voorzitter UVIS
1 bonus: reporter HU-web
7
8
Iris Benders
5 bestuurslid Paramedus (faculteit Gezondheidszorg)
1 bonus: opleidingscommissie oefentherapie Cesar
6
9
Mandy Zandee
3 Fun-commissie Utrechtse Technische Vereniging (UTV)
1 bonus: lid faculteitsraad FNT
1 bonus: voorzitter Catamarancommissie studentenzeilvereniging Histos
5
9
Roos Tigchelaar
3 raad van advies Sign (product design and engineering)
1 bonus: GOC Institute for Engineering & Design (FNT)
1 bonus: barcommissie Cabo Bianci
5
Meepraten
Arie van Scheepen (23)
vierdejaars hogere energietechnologie:
‘Ik vind het zeker geen straf om op een gedeelde eerste plaats te staan. Fantastisch om te horen dat meer studenten zo betrokken zijn bij hun opleiding dat ze functies vervullen bij studieverenigingen en bestuurlijk actief zijn.
Binnen studievereniging SROT van algemene operationele techniek ben ik voornamelijk bezig met het organiseren van evenementen. Denk hierbij aan excursies naar zowel binnen- als buitenland, netwerkdagen en natuurlijk borrels. De medezeggenschap geeft mij de gelegenheid mee te praten vanuit het managementperspectief om zo de belangen van de student te behartigen. Het gaat tenslotte om de studenten, die moeten altijd op de eerste plaats komen.
De programmaraad Onderwijs en Onderzoek (O&O) van Hogeschool Utrecht heeft tot doel advies aan de stafdirecteur van de afdeling Onderwijs en Onderzoek uit te brengen over benodigde en de beoogde strategische ontwikkelingen op de beleidsterreinen onderwijs, onderzoek, internationalisering, diversiteit en kwaliteitszorg. Ik geef daar als student mijn visie op alles wat de revue passeert.
Ik vind het erg leuk om te horen wat er speelt binnen de opleiding, faculteit en de hogeschool. Bij de studievereniging komt dit allemaal samen en het is fantastisch om voor medestudenten excursies te organiseren die een toevoeging zijn aan de studie.
Hoewel ik het hier erg naar mijn zin heb, kan niet eeuwig blijven hangen. Maar zeg nooit nooit. Zoals het er nu uitziet ga ik volgend jaar september beginnen met afstuderen, tegen die tijd zal ik al mijn activiteiten op een laag pitje moeten zetten en het stokje doorgeven.’
Netwerker
Maurits Bruin (23)
derdejaars verkort traject technische bedrijfskunde:
‘Ik ben zeer vereerd. Het geeft het gevoel dat ik het niet voor niets doe. Het gaat niet eens om het winnen maar het idee dat Trajectum hierbij stil staat geeft wel voldoening voor de inzet.
Als bestuurslid van het Bedrijfskundig Genootschap (BG) organiseer ik alle activiteiten. Mede door mijn ervaring in de sponsorcommissie van zeilvereniging Histos heb ik al wat meer ervaring met bedrijven. Ik verzorg ook contacten buiten de vereniging en probeer zoveel mogelijk studenten – leden en niet-leden – actief bij activiteiten te betrekken.
Histos is een ontzettende gezellige vereniging waar altijd iets te doen is. Ik surf en zeil graag en organiseer vier keer per jaar weekenden voor de catamaran- en surfcommissie.
Bij United Students ben ik projectlid van het taalproject dat als doel heeft de taalvaardigheid van studenten binnen de HU te verbeteren. Het niveau blijkt namelijk onder de maat en wij willen daar graag wat aan doen. Het project heb ik opgestart met Pauline van Duin, ook student technische bedrijfskunde. Omdat zij binnenkort op stage gaat, neem ik het project over en word ik ambassadeur.
Ik houd me graag bezig met netwerken en activiteiten organiseren voor alle studenten van de HU, zoals laatst een lezing van Jeroen Smit auteur van het boek De prooi. Deze heb ik georganiseerd voor alle mensen aan de HU.
Een wens van mij is ooit nog eens iets groots op te zetten waar alle studenten bij gebaat zijn.’
Pieken en dalen
Ondanks de vele verschillen hebben de studieverenigingen één ding gemeen: ze vervullen taken op het gebied van onderwijs die ondersteunend zijn aan de opleidingen. Ze organiseren excursies, onderhouden contacten met bedrijven en instellingen en zorgen voor het alumninetwerk. ‘Naast het houden van feesten zijn ze vooral inhoudelijk bezig. Daar hameren wij ook op’, zeg Luuk de Leeuw. Hij is voorzitter van de overkoepelende organisatie van studieverenigingen OSHU en oprichter/raadslid van de fractie Breekijzer in de faculteitsraad van de faculteit Natuur & Techniek. ‘Als verenigingen klagen dat ze bijvoorbeeld te weinig computers hebben dan gaan wij naar de opleidingsmanagers of instituutsdirecteuren toe en zeggen: kijk naar wat die studievereniging voor de opleiding doet.’
Sinds kort werken studieverenigingen ook mee aan de jaarlijkse Nationale Studentenenquête en open dagen van de opleidingen. ‘Bij flink wat van de verenigingen was dat een voorwaarde voor het verkrijgen van subsidie’, weet hij.
De Leeuw was eerder bestuurslid van studievereniging VIA van de opleiding industriële automatisering en is drie jaar actief voor OSHU. Hij constateert dat het succes van een studievereniging in grote mate afhangt van het bestuur. Veel verenigingen kennen pieken en dalen. ‘Je ziet een slingerbeweging waar drie jaar tussen zit. De OSHU probeert de dalen omhoog te krikken en continuïteit te krijgen. We organiseren trainingen op het gebied van samenwerking alsmede barbecues en zaalvoetbaltoernooien voor de teambuilding.’
Als een bestuur er met de pet naar gooit en de vereniging een kwakkelend bestaan leidt, kan OSHU niet ingrijpen. ‘Ze hebben er dan geen zin meer in en worden onbereikbaar. We proberen dan een nieuw bestuur te vinden en te ondersteunen. Maar het gebeurt een stuk minder dan voorheen. Er is meer onderling contact. De kleine verenigingen van de FNT zitten bijvoorbeeld in één ruimte, de Entresol op Oudenoord 700.’
De studieverenigingen zijn afhankelijk van de faciliteiten en subsidie die de opleidingen, instituten en faculteiten verstrekken. Een aantal organisaties krijgt een behoorlijke subsidie maar voor weer andere is er geen geld en zij moeten zich tevreden stellen met kantoorruimte en computers. De OSHU zou die willekeur wat meer gestructureerd zien. De Leeuw: ‘het zou goed zijn als er voor elke vereniging een basisbedrag beschikbaar is. Dan hoeven ze niet elke twee of drie jaar weer te vechten voor subsidie of faciliteiten. Zij zitten aan de kant waar het snelst gesneden wordt. Als die subsidie is gewaarborgd kan het management ook een professionele houding van de bestuursleden terug verlangen.’
Een faciliteit die de HU centraal regelt zijn de bestuursbeurzen voor actieve studenten (zie elders op deze pagina’s). Die zijn sinds enkele jaren ook beschikbaar voor bestuurders van studieverenigingen. Daarvoor werden die alleen aan besturen van gezelligheidsverenigingen en sport- en cultuurclubs uitgeloofd. ‘Terwijl de verenigingen die inhoudelijk van belang zijn voor de opleidingen er geen recht op hadden.’ Dat is tot tevredenheid van De Leeuw rechtgetrokken. ‘Hiermee laat de hogeschool zien dat ze waarderen waar de studieverenigingen mee bezig zijn.’
Huiscafé en boekenkorting
Studieverenigingen. Je hebt ze in alle soorten en maten. Aan de HU zijn er zo’n twintig actief. Zoals de Utrechtse Technische Vereniging (UTV) van het Instituut Gebouwde Omgeving. Met 800 leden de grootste en met bijna honderd jaar historie tevens de oudste. Een jonge telg is ARCH van de lerarenopleiding Instituut Archimedes, vorig jaar ontsproten uit de studentenraad.
Sommige studieverenigingen richten zich op de hele faculteit: Cabo Bianci bij Natuur en Techniek (FNT), Paramedus bij Gezondheidszorg (GZ) en Pecunia bij Economie en Management (FEM). De kleintjes – met soms enkele tientallen leden – zijn veelal verbonden met één opleiding: Arttechmedia (mediatechnologie), LEF (journalistiek), Micros (werktuigbouwkunde), en SPA (personeel en arbeid).
De meeste clubs vragen een bescheiden financiële bijdrage maar soms zijn studenten van de opleiding automatisch lid (SROT van operationele techniek en bij ARCH). Sommige verenigingen bieden korting op studieboeken, zoals Pecunia en UTV, en meerdere beschikken over een eigen café: UTV, Cabo Bianci en Uranymus van Life Sciences & Chemistry. De één heeft vooral mannelijke leden (SROT), bij de ander voeren vrouwen de boventoon (VOX van de communicatieopleidingen van de FCJ).
Bestuursbeurs
Sinds 2008 keert de hogeschool bestuursbeurzen uit aan studenten die een bestuursfunctie vervullen in een studievereniging. Per jaar zijn er 120 bestuursmaanden (van 285 euro per maand) te verdelen. Een student krijgt hoogstens tien maanden per jaar uitgekeerd.
Studieverenigingen kunnen om de drie jaar in aanmerking komen voor structurele bestuursmaanden. Hier zijn enkele voorwaarden aan verbonden. Zo dient een vereniging minimaal één jaar te bestaan en minstens vijf studiegerelateerde activiteiten per jaar te organiseren zoals lezingen en excursies. Daarbij dient dertig procent van de doelgroep lid te zijn. ‘De bestuursbeurs is geen extra zakcentje maar een compensatie voor de studievertraging die je oploopt als je actief bent in een bestuur’, zegt Noortje de Bondt, medewerker Studentvoorzieningen.
Gekeken wordt naar de aard van de activiteiten en de hoeveelheid werk dat het met zich meebrengt. ‘Als een evenement voor de eerste keer wordt opgezet kost het meer tijd dan als het een jaarlijks of zelfs soms maandelijks terugkerend evenement is. Na een eerste keer organiseren ligt er een draaiboek klaar’, stelt De Bondt.
De beurzen hebben een positief effect op het reilen en zeilen van de studieverenigingen. ‘Het is de afgelopen jaren makkelijker geworden om bestuursleden te vinden, omdat er een financiële vergoeding tegenover staat. Sommige slapende verenigingen worden nieuw leven ingeblazen en er ontstaan nieuwe verenigingen’, constateert ze.
De afgelopen periode zijn niet alle beurzen vergeven. Zo’n tien bestuursmaanden zijn gereserveerd in een projectenpot voor verenigingen die nog niet in aanmerking komen voor structurele maanden en voor eventuele grote projecten. Momenteel loopt de toetsing voor de komende drie jaar.