Interview

‘De ouderen missen bezoek en fysiek contact’

HU-student Coen van den Braber woont in een ouderentehuis dat al ruim een maand op slot zit. Sommige bewoners verslechteren door de eenzaamheid en stress, maar er zijn ook lichtpunten: de ‘Quarantainer’ en hoop op versoepeling.

Vorige maand vertelde Coen van den Braber (21), student Journalistiek aan de HU, aan Trajectum over zijn studio in een ouderentehuis. Samen met drie andere studenten woont hij gratis in De Buitenhof in Buitenveldert, in ruil voor 10 uur vrijwilligerswerk per week. Sinds half april zit het tehuis op slot om corona zo goed en kwaad als het gaat buiten de deur te houden. ‘Dat is tot nu toe heel aardig gelukt,’ vertelt Coen. ‘Er zitten hier bijna driehonderd ouderen en de afgelopen weken zijn er slechts een paar overleden. Daarmee doen we het heel goed.’

Container

Toch was en is deze maatregel voor veel bewoners lastig. Coen: ‘Je ziet bewoners verslechteren en vermageren van de eenzaamheid en stress. Ze missen het bezoek van (klein)kinderen, familieleden en kennissen ontzettend.’ Daar is in De Buitenhof iets op bedacht: de ‘Quarantainer’, een container met een plastic tussenscherm. Aan de ene kant kan een bewoner plaatsnemen, aan de andere kant twee bezoekers. Via microfoons en versterkers kan er op deze manier op afstand toch bezoek komen.

‘Voor veel ouderen is dit een emotioneel moment; ze barsten in tranen uit als ze na weken hun familieleden weer kunnen zien. Ze verheugen zich heel erg op dit bezoek. Je ziet ze dan opknappen.’

Toch kent deze vorm van communicatie ook nadelen. ‘Bezoeken duren een half uur, daarna moet de ruimte grondig schoongemaakt worden, waarna een nieuw bezoek begint. De wachtlijsten zijn lang; veel ouderen willen hun familie op deze manier zien. De dagen na zo’n bezoek zijn zwaar. Bewoners verlangen dan nog meer terug naar vroeger, toen je elkaar gewoon kon zien. Dat maakt ze heel emotioneel, terwijl ze lang moeten wachten om weer bezoek te kunnen ontvangen.’

Lees ook:
Coen (21) woont in een ouderentehuis en vecht tegen het eenzaamheidsvirus

Een ander nadeel is dat niet elke oudere het helemaal begrijpt. Coen: ‘De container heeft een huiskamerachtige setting, zo staan er bijvoorbeeld bloemen. Een demente bewoner probeerde bloemen door het scherm aan zijn bezoek te geven. Dat ging natuurlijk niet. Ook begrijpt niet iedereen dat er door de microfoon gepraat moet worden om elkaar te horen.’

Huilen

‘Sommige ouderen weten dat ze een tijdje binnen moeten blijven om corona buiten de deur te houden en hebben daar ook begrip voor. Voor anderen is deze maatregel erger dan de kwaal,’ vertelt Coen. ‘Zij denken al na over hun overlijden of euthanasie en zien de dood als verlichting. Liever ontvangen zij die laatste maanden nog gewoon bezoek of hebben ze de mogelijkheid om leuke dingen te doen.’

Coen met een van de bewoners

Coen spreekt veel bewoners en hoort hoe moeilijk sommigen het hebben. ‘Zo vertelde een licht dementerende bewoner dat zij nooit huilde, maar dat nu elke avond doet. Dan leggen wij uit dat deze maatregel nodig is in de strijd tegen corona, maar dat vergeet ze steeds weer. Een andere bewoner vertelde dat hij helemaal niet knuffelig is, maar nu veel behoefte heeft aan fysiek contact. Je merkt aan alles dat zij veel behoefte hebben aan versoepeling van de maatregelen.’

Hoop

Of het ouderentehuis binnenkort weer opent voor bezoek hangt van een landelijk onderzoek af. In 25 verzorgingstehuizen zijn bezoeken beperkt weer toegestaan en wordt er gekeken of dit zorgt voor meer coronabesmettingen. ‘We hopen natuurlijk dat er snel goede resultaten zijn en dat De Buitenhof deels weer open mag. Dat er hiermee toch zicht op versoepeling is, geeft bewoners weer hoop en perspectief.’

Tot die tijd blijven Coen en de andere studenten klaarstaan voor de ouderen. ‘Eens per week help ik in de Quarantainer met het schoonmaken. Verder knoop ik met bewoners een gesprekje aan. Mijn overbuurman en ik zetten op gezette tijden onze voordeur open en praten dan met elkaar. Het zijn juist persoonlijke gesprekken waar veel ouderen nu behoefte aan hebben, omdat deze met familieleden voor een groot deel zijn weggevallen. Zo proberen wij ook in deze tijd eenzaamheid tegen te gaan en te zorgen voor beetje verlichting.’

Ook interessant: Lector Bleijenberg: ‘Geef ouderen de keuze’