In het Griftpark is vrijdag 30 juni – de dag voor Keti Koti – een herdenking van het slavernijverleden. Er wordt een monument onthuld. Studenten Melly en Tim zijn erbij en leggen een krans.
De herdenking van vrijdag 30 juni begint met een herdenkingswandeling door Utrecht. De route leidt langs plekken waar zichtbaar wordt hoe de stad en bewoners verbonden zijn met het slavernijverleden en kolonialisme. De wandeling eindigt bij het Griftpark. Daar worden de mensen herdacht die streden voor vrijheid en voor een menswaardig bestaan tijdens de trans-Atlantische slavernij. Ook wordt er een nieuw monument onthuld, genaamd ‘Vecht en Verzet’. Tim en Melly doen mee met de kransleggingen. Ook Theo Douma, de directeur van Instituut Archimedes, zal aanwezig zijn.
Verdriet
‘Het kan me heel verdrietig en boos maken dat de slavernij is gebeurd en ik vind het belangrijk om erbij stil te staan’, vertelt Melly Sioso, student Ecologische Pedagogiek. ‘Tot mijn 17e woonde ik in Suriname en ik ben een nakomeling van tot slaaf gemaakten. Het is nodig om je verleden te kennen zodat je weet waar je heen kunt gaan.’ Melly was lid van Carimix, een groep voor Caribische studenten van de HU. Radha Gangaram Panday is projectleider bij Carimix en vroeg Melly om mee te doen met de kranslegging.
Cynthia McLeod
Student Tim Bakker bezocht afgelopen maand een lezing van Cynthia McLeod. ‘Dat raakte me. Door die lezing kwam ik erachter hoe groot de intergenerationele pijn voor veel mensen is. En er is nog steeds sociale ongelijkheid, dat zijn oorsprong kent in het slavernijverleden.’ Hij besefte hoe weinig hij er op zijn middelbare school over had geleerd. ‘Nu studeer ik voor geschiedenisdocent en leer ik veel meer over het slavernijverleden.’ Ook buiten zijn studie is hij met het thema bezig. ‘Nu lees ik het boek Witte Onschuld, over racisme en de ontkenning daarvan.’
Tim kwam in contact met Rhada, die de lezing had georganiseerd. ‘Ik vroeg haar tips om iets op te zetten voor de Jonge Socialisten, waar ik bestuurslid van ben. We gaan nu ook naar een lezing van McLeod.’ Radha vroeg hem om een krans neer te leggen en dat wil Tim zeker doen.
Schuldgevoel?
Waarom het belangrijk is om naar de herdenking te komen? Melly: ‘Witte Nederlanders hoeven niet naar de herdenking om een schuldgevoel te krijgen, daar gaat het niet om. Het is belangrijk om bewust te zijn van de effecten die slavernij nog heeft op de huidige maatschappij. Het verleden kunnen we niet veranderen, de toekomst wel. Daar zijn we allemaal verantwoordelijk voor.’
Melly ervaart bewust en onbewust racisme: ‘Ik voel dat ik als zwart persoon elke keer moet bewijzen dat ik capabel genoeg ben om hbo te doen. Als ik zeg dat ik hbo doe, dan vragen mensen of ik eerst mbo heb gedaan. Er is niks mis met mbo, maar de vraag insinueert dat de enige manier waarop ik naar het hbo kon komen, het mbo is. Dan ga je er dus vanuit dat havo of vwo geen optie is.’
Rechtvaardiging
Juist voor mensen die er weinig over weten en niet begrijpen wat de nasleep is, is het goed om bij zo’n herdenking te zijn, vindt Tim. ‘Confronteer mensen met het feit dat dit is gebeurd en dat er nog steeds schade is. De nieuwe generatie zal een belangrijke rol gaan spelen in de vraag hoe dit gesprek over het slavernijverleden verder gaat. Ze moet begrijpen dat deze mensen de rechtvaardiging krijgen die ze verdienen.’
Melly: ‘We staan jaarlijks op 4 mei stil bij de dodenherdenking, omdat we betreuren dat de oorlog heeft plaatsgevonden. Dat is ook mijn wens voor het herdenken van het slavernijverleden op 30 juni. Zo kunnen we er een gezamenlijke missie van maken om te werken aan een meer inclusieve wereld, waar ieder mens recht heeft om te leven en er te zijn ongeacht afkomst, geaardheid en levensovertuiging enzovoorts.’
