De HU besloot de lezingenreeks over de Holocaust – in samenwerking met Israël-instituut CIDI – uit te stellen. Dat leidde tot veel kritiek, van het CIDI maar ook landelijke politici. Zondagmiddag volgde een extra verklaring van het college, waarin het benadrukt dat de HU zijn ‘eigen afwegingen maakt’.
De Telegraaf bracht op zondagochtend een artikel (betaalmuur) met de kop: ‘Woede over besluit Hogeschool Utrecht om Holocaust-lezingen voorlopig te schrappen’. Daarbij memoreerde de krant dat dit besluit genomen is een dag voor de Holocaust Memorial Day op 27 januari. GeenStijl nam het snel over, inclusief venijnig commentaar.
Het gaat om een lezingenserie van het Instituut Archimedes (lerarenopleidingen), georganiseerd samen met het Centrum Informatie en Documentatie Instituut (CIDI). In de aankondiging stelden de organisatoren dat de aanleiding voor de lezingen lag bij de zorgen over een groeiend antisemitisme in Nederland, versterkt door de oorlog van Israël tegen Hamas. De cyclus zou in februari en maart plaatsvinden en is ook onderdeel van een honourstraject.
Golf van verontwaardigde reacties
Na de aankondiging kwam de actiegroep New Neighbours Utrecht met stevige kritiek op de samenwerking van de HU met CIDI. Zij beschuldigden de organisatie ervan de ‘oorlogsmisdaden’ van Israël in Gaza te verdedigen. ‘Het CIDI vreet zich zo in bij het onderwijs. En de HU laat het gebeuren. Wij niet. Jij?’ schreef de groep op Instagram. Deze kritiek was aanleiding voor de hogeschool om enkele vertegenwoordigers van de groep uit te nodigen voor een gesprek.
Afgelopen vrijdag berichtte de HU al dat ze de cyclus uitstellen en deze op een later moment door laten gaan. De lezingen zijn nog voor de aanval van Hamas op 7 oktober opgezet. ‘Om een diverse en gebalanceerde dialoog te organiseren over deze onderwerpen, met de dynamiek van nu, is meer tijd nodig’, meldde de HU op EénHU (inloggen voor medewerkers).
Het besluit is genomen door het instituut in samenspraak met het college van bestuur en het ging om een ‘optelsom van een aantal aspecten.’ De organisatoren van de HU zeiden verder het besluit te betreuren en in gesprek te gaan met betrokkenen over een nieuwe opzet. De woordvoerder van het cvb meldde in het bericht: ‘Het is heel vervelend en teleurstellend dat we dit besluit moeten nemen. Aan de andere kant beseft iedereen dat de huidige oorlog tussen Israël en Hamas van invloed is op deze lezingenreeks. En dat de impact daarvan verwerkt moet worden in de dialoogsessies.’
Duidelijk signaal afgeven
Het besluit en de bijbehorende mededeling zorgde in De Telegraaf al voor boze reacties. Lotte Bergen, promovendus en geschiedenisdocent, zou een lezing geven over concentratiekampen en vindt het besluit van de HU onbegrijpelijk. Het komt haar ‘antisemitisch’ voor, zegt ze in de Telegraaf. Is de volgende stap dat we de Holocaust straks helemaal niet meer kunnen doceren? vraagt zij zich af. ‘We moeten nu een duidelijk signaal afgeven: wij bepalen zelf wat we onderwijzen, niet een groep actievoerders.’
Medeorganisator CIDI schreef op X dat het een ‘laffe beslissing’ is. ‘Totale waanzin dat kennis vergaren over de grootste #genocide in Europa steeds weer onder druk komt te staan en dit soort laffe beslissingen worden genomen. Academisch onwaardig en volstrekt laf! Het zoveelste voorbeeld dat intimidatie en dreiging loont.’
Kamervragen
Ook Dilan Yesilgöz, politiek leider van de VVD, sprak haar verbazing uit op X. ‘Serieus? Een ‘diverse en gebalanceerd dialoog’ over Jodenvervolging?! Zes miljoen Joden zijn vermoord om wie ze zijn. Zes miljoen levens bruut kapotgemaakt vanwege pure Jodenhaat. Wie dat wil nuanceren heeft zelf een geschiedenisles nodig. Wat een gotspe.’
Daarop volgden vele honderden reacties.
Derk Boswijk, Tweede Kamerlid van het CDA, noemde de gang van zaken ‘schandalig en onbegrijpelijk’ en kondigde aan Kamervragen te gaan stellen, meldt AD.
‘Waar is het moreel kompas op de Hogeschool Utrecht gebleven als je een lezingenreeks over de holocaust schrapt?’ vroeg Pieter Omtzigt zich af op X. ‘Een van de sprekers zou een overlevende zijn van de Holocaust. Een lezingenreeks geven over dit onderwerp en dan een Holocaust-overlevende afbellen? Dat is verschrikkelijk. Tijd om het snel ergens anders en openbaar te organiseren!’
De rechtse omroep WNL sprak zondag met oud PvdA-politicus Rob Oudkerk, die zelf een Joodse achtergrond heeft. Hij noemde het ‘onbegrijpelijk’ en vond: ‘De voorzitter van de raad van bestuur moet zijn biezen pakken. Dit kan niet.’ Daarmee doelde Oudkerk op Wilma Scholte op Reimer, voorzitter van het college van bestuur.
Goed onderwijs over de Holocaust
Onder de noemer ‘correctie’ kwam het college zondagmiddag opnieuw met een verklaring. De lezingenreeks over de Holocaust gaat door, benadrukt het college. ‘Alleen op een ander moment omdat de veiligheid van sprekers, studenten, docenten en bezoekers niet gewaarborgd kan worden.’
Het beeld dat de HU beslissingen neemt op basis van uitlatingen van actiegroepen noemt het ‘niet correct’. ‘Hogeschool Utrecht maakt haar eigen afwegingen als het gaat om de inhoud, vorm en uitvoering van haar onderwijs en laat zich niet leiden door belangengroeperingen of activisten.’
Collegevoorzitter Wilma Scholte op Reimer zegt in het bericht: ‘Wij hechten veel belang aan goed onderwijs over de verschrikkingen van de Holocaust en blijven dat ook doen. Deze verschrikkingen kunnen op geen enkele manier verbonden worden aan de huidige spanningen over de oorlog in het Midden-Oosten, dat staat voor ons voorop. De suggestie dat wij onderwijs over de Holocaust verbinden aan de huidige spanningen werpen wij verre van ons.’
Tegenover NOS liet de woordvoerder nog weten dat de HU ‘signalen heeft ontvangen waardoor de veiligheidssituatie is veranderd.’ Maar meer details wil hij niet geven.
