SP-er Jasper van Dijk over studieschuld

7 woordvoerders, 7 interviews. Zie ook het dossier verkiezingen.

De Socialistische Partij wil het onderwijs niet verder in de uitverkoop zetten, zegt Kamerlid Jasper van Dijk. Maar als de SP in de regering komt, valt er over alles te onderhandelen. 'We hebben geen breekpunten, alleen maakpunten’, zegt Van Dijk in navolging van zijn partijleider. Hij is dus niet dogmatisch, zegt hij, maar heeft wel zo zijn ideeën over beter onderwijs.
 
U wilt de basisbeurs behouden?
'Ja, wij verzetten ons tegen een leenstelsel in de studiefinanciering. Een leenstelsel zou eigenlijk een schuldenstelsel moeten heten. Nu al hebben studenten gemiddeld zeventienduizend euro studieschuld. Dat willen sommige andere partijen verhogen tot bijna dertigduizend euro. Dat is een enorm bedrag. Wij willen de basisbeurs behouden en zelfs de aanvullende beurs verhogen, zodat het hoger onderwijs beter toegankelijk wordt voor kinderen van minder draagkrachtige ouders.’
 
Denkt u dat het gaat lukken? Een ruime meerderheid wil de basisbeurs afschaffen.
‘De ChristenUnie en het CDA willen hem behouden. De PvdA misschien niet, maar daar hoor ik ook wel eens wisselende geluiden over de basisbeurs. We kunnen erover onderhandelen.’
 
Wat vindt u van het plan om het collegegeld voor bètastudenten af te schaffen?
‘Eigenlijk is collegegeld een vreemde vestzak-broekzakconstructie: we geven studenten een beurs en laten hen ook collegegeld betalen. Dat kan beter. Maar het is onwenselijk om alleen het collegegeld voor technische studies af te schaffen. Dan schep je ongelijkheid en het is bovendien zeer de vraag of je je doel bereikt. Moet je mensen die eigenlijk geen technische studie willen volgen, lokken met het afschaffen van collegegeld? We kunnen dat geld beter in de kwaliteit van het onderwijs investeren.’
 
Gaat de langstudeerboete na de verkiezingen verdwijnen?
‘Dat hoop ik wel. Alleen het CDA is er nog voor, en zelfs die partij had hem in de Catshuisonderhandelingen geschrapt.’
 
Maar alleen als er een leenstelsel voor in de plaats zou komen.
‘Ik ga eerst uit van de gemeenschappelijke overtuiging: we willen allemaal dat de langstudeerboete verdwijnt. We moeten het er alleen nog over eens worden hoe we dat kunnen dekken. En ik kan daar nu niet via de pers over onderhandelen.’
 
In uw verkiezingsprogramma staat niets over het collegegeld voor tweede studies…
“O nee? Dan ga ik een wijzigingsvoorstel indienen op het partijcongres! Ik heb die paragraaf zelf geschreven, maar dit is er tussendoor geglipt. Het verhoogde collegegeld voor tweede studies willen we afschaffen.”
 
Hoeveel wilt u in wetenschappelijk onderzoek investeren?
“Dat kan ik nog niet zeggen. Alle partijen hebben te maken met het regime van het Centraal Planbureau. Definitieve cijfers zullen we indienen op basis van de doorrekening van de plannen. Wat mij betreft wordt het wel een fors bedrag, maar ik moet dit nog uitonderhandelen binnen de partij. Als het begrotingstekort in 2014 nog meer omhoog gaat, dan heeft dat gevolgen. Maar ik hoop dat het een verhoging van honderd à tweehonderd miljoen euro wordt.”
 
Wilt u minister van Onderwijs worden?
‘Zullen we eerst de verkiezingen afwachten? Ik vind het niet relevant of ik straks minister moet zijn. Ik ben voor alles beschikbaar, maar nu ben ik kandidaat voor de Tweede Kamer.’