De langstudeerwet is niet meer tegen te houden. Tijd om te weten:
wat hangt trage studenten boven het hoofd? Plus: langstudeerders aan de
HU over hun studieschuld.
1. Hoeveel vertraging mag ik oplopen?
Eén jaar in de bachelor- en één jaar in de masteropleiding. Deze
vertragingsjaren kunnen studenten niet opsparen of doorschuiven.
2. Gaat de regeling ook voor mij gelden?
Dat zou zomaar kunnen. Huidige studenten die al in blessuretijd zitten,
moeten vóór september 2012 zijn afgestudeerd. De studentenorganisaties
vechten de regeling nog aan bij de rechter, maar laat niemand er blind
op varen dat zij die rechtszaak winnen en de wet alsnog ongedaan kunnen
maken.
3. Moet ik de volle boete van 3000 euro betalen als ik maar een paar
maanden uitloop?
Nee, de boete geldt per uitgelopen maand en kost per maand 250 euro.
4. Als ik te lang over mijn bachelor doe, merk ik dat dan straks in
mijn master?
Nee. Hoeveel vertraging studenten ook oplopen in hun bachelorfase, ze
beginnen met een schone lei aan de masteropleiding. Daar mogen ze een
jaar uitlopen. Het kabinet rekent in hele studiejaren en rondt af naar
boven. Wie een master van anderhalf jaar volgt, mag er in totaal drie
jaar over doen. Dat is net zo lang als studenten van tweejarige masters,
die je vooral in de bèta-hoek ziet.
5. Moeten schakelaars ook een langstudeerboete betalen?
Dat kan. Schakelprogramma’s van een half jaar horen volgens het kabinet
nog bij de bachelorfase. Studenten moeten er hun uitloopjaar voor
gebruiken. Wie vijf jaar over een hbo-bachelor heeft gedaan of vier jaar
over zijn wo-bachelor, heeft geen uitlooptijd meer over. In dat geval
moet hij een boete betalen bovenop het normale collegegeld. Omdat het
schakelprogramma een half jaar duurt, bedraagt die 1500 euro.
6. Maar ik ben een deeltijdstudent. Hoe snel moet ik studeren?
Net zo snel als voltijdstudenten. Ook al smeert de universiteit een
driejarige opleiding over zes jaar uit, daar houdt Zijlstra geen
rekening mee. Van hem moeten deeltijders net zo snel gaan als
voltijders.
7. Ben ik misschien een uitzondering?
Studenten met een functiebeperking krijgen één extra uitloopjaar. Maar
opknippen mag niet: ze mogen het tijdens hun bachelor óf tijdens hun
master inzetten.
Studenten in andere ‘bijzondere situaties’ (ziekte, zwangerschap,
bevalling, familieomstandigheden) kunnen slechts hopen dat hun boete
wordt betaald uit het ‘profileringsfonds’ van de instellingen zelf.
Hogescholen en universiteiten zijn verplicht om regels te bedenken voor
de financiële ondersteuning van bijzondere groepen studenten.
8. Hoe zit het met studentbestuurders?
Wie zal het zeggen? VVD-kamerlid Anne-Wil Lucas wil eigenlijk dat
fulltime-bestuurders van studentenverenigingen en medezeggenschapsraden
worden vrijgesteld van collegegeld. Ze zouden zich moeten kunnen
uitschrijven, zodat hun bestuursjaar ook niet meetelt voor de
langstudeerboete. Ze maakt hiervoor samen met studentenorganisaties een
plan, maar de staatssecretaris voelt er niets voor. Besturen doe je
volgens hem naast je opleiding of in je uitloopjaar. Voorlopig moeten
bestuurders zich dus gewoon inschrijven bij hun instelling en
collegegeld betalen.
9. Krijg ik meer tijd als ik twee studies combineer?
Nee. De staatssecretaris is van mening dat een ‘excellente student’ zijn
opleidingen naast elkaar afrondt zonder al te veel vertraging. Wie
klaar is met de ene opleiding en daarna aan een tweede begint (bachelor
op bachelor, of master op master), betaalt het veel hogere
instellingscollegegeld: dan geldt de langstudeerwet überhaupt niet.
10. Behoud ik wel mijn basisbeurs?
Hier bevinden we ons op glad ijs, want de plannen voor de
studiefinanciering moeten nog door de Tweede Kamer worden besproken. In
ieder geval wil het kabinet masterstudenten geen basisbeurs meer geven:
zij moeten die voortaan lenen.
11. En mijn OV-studentenkaart?
Studenten krijgen een ov-kaart zolang zij nominaal studeren en de eerste
keer dat ze een jaar uitlopen. Wie dus een jaar langer over de
bachelorfase deed en daarna ook in de masterfase uitloopt, hoeft niet
het verhoogde collegegeld te betalen, maar is wel zijn ov-kaart kwijt.
Dit moet in het najaar wettelijk worden vastgelegd.
12. En als ik van opleiding wissel?
Wie zich in zijn eerste studiejaar na een paar maanden bedenkt, heeft
alvast één uitloopjaar vergooid. De nieuwe opleiding moet precies op
tijd worden afgerond om aan de langstudeerboete te ontkomen.
13. Is het eigenlijk wel een boete?
Het is verboden om op de snelweg harder dan 120 te rijden. Wie dat toch
doet, kan een boete krijgen. Maar het is niet verboden om lang te
studeren; iedereen kan zich inschrijven. Daarom wil Zijlstra niet van
een boete spreken, maar van een verhoogd collegegeld. De oppositie denkt
hier anders over.
Jeroen van Kalkeren (20)
Studie: Lerarenopleiding Geschiedenis, tweedejaars
Hoe komt het dat je vertraging hebt opgelopen?
Ik heb eerst informatica en ruimtelijke ordening geprobeerd. Beide
studies leken me leuk en de arbeidsmarkt was goed. Uiteindelijk bleken
die studies toch niet bij me te passen. Ik heb het nu wel erg naar mijn
zijn bij geschiedenis
Hoe lang moet je nog?
Ik ben net begonnen aan het tweede jaar van mijn studie. Omdat ik nog
bezig ben met mijn propedeuse ben ik officieel eerstejaars. Ik moet dus
nog drie jaar. Met mijn vorige studies erbij ben ik nu vier jaar aan het
studeren.
Ben je bang voor de boete?
Ja, best wel. Vooral als mijn studiefinanciering straks stopt. Dan wordt
het gewoon echt heel erg duur.
Kun je de studie straks nog wel betalen?
Op dit moment zou ik het niet kunnen betalen. Met de boete erbij moet ik
meer gaan lenen. Maar mijn studieschuld is al hoog genoeg.
Doe je nu extra je best om snel af te studeren?
Ja, misschien wel. Ik heb wel in mijn achterhoofd dat de boete eraan
komt. Maar ik heb vorig jaar wat vertraging opgelopen. Omdat ik dyslexie
heb, is het voor mij niet altijd even makkelijk.
Kriig je hulp vanuit je opleiding om sneller af te studeren?
Door mijn dyslexie krijg ik extra hulp. Mijn mentor helpt me bij het
maken van afspraken met docenten en met mijn planning. Ik krijg ook
extra tijd bij het maken van tentamens.
Enig idee hoe hoog je studieschuld straks is?
Hoog! Ja, dat loopt aardig op. Helemaal als ik straks extra bij moet
gaan lenen.
Paul Schram (23)
Studie: Journalistiek, zesdejaars (foto)
Hoe komt het dat je
vertraging hebt opgelopen?
De meeste vertraging heb ik opgelopen
omdat ik naast mijn studie heb gewerkt. Je komt op school om journalist
te worden en als je dan mooie journalistieke kansen krijgt, grijp je die
natuurlijk meteen. Ik heb ruim een jaar gewerkt voor het programma
Beagle van de VPRO en werk nu bij de KRO. Voor mijn gevoel heb ik niet
zoveel meer te zoeken op school. Maar je hebt er al zoveel geld
ingestopt dat je het wel af moet maken.
Hoe lang moet je nog?
Gelukkig
nog maar een maand of twee. Ik moet mijn visie nog afmaken en een
opdracht inleveren.
Ben je bang voor de boete?
Ja, dat
was ik wel. Het heeft ervoor gezorgd dat ik vorig jaar een grote
inhaalslag heb gemaakt op school. Ik heb toen een fulltime vak gevolgd,
meerdere opdrachten ingeleverd en daarnaast nog twee keuzevakken gedaan.
Kun
je je studie nog betalen straks?
Gelukkig wel. Ik ontloop net de
boete.
Doe je nu extra je best om snel af te studeren?
Vorig
jaar werkte ik bij Dahl tv. Toen ik hoorde van de langstudeerboete ben
ik daar gestopt. Dat was jammer, maar ik heb daardoor op school veel
kunnen inhalen.
Kriig je hulp vanuit je opleiding om sneller
af te studeren?
Daar had ik iets meer van verwacht. De school
lijkt niet zo goed ingesteld op langstudeerders. Het wordt niet goed
gesignaleerd en je wordt vaak tegengewerkt door kleine dingen. Als je je
bijvoorbeeld te vaak hebt ingeschreven voor de herkansing van een
bepaald vak heb je gewoon pech en moet je wachten tot het nieuwe jaar.
Door dat soort dingen raakte ik mijn motivatie kwijt. Ik zie veel
studenten vastlopen die allang klaar hadden kunnen zijn. Natuurlijk moet
je de punten niet cadeau krijgen, maar je komt hier om journalist te
worden en dat doe je ook door ervaring op te doen. School mag daar best
iets flexibeler mee omgaan en meer met de studenten meedenken.
Heb
je enig idee hoe hoog je studieschuld straks is?
Daar maak ik me
eigenlijk geen zorgen over. Daar kies je zelf voor.
Stefan
Postma (21)
Studie: Information Engineering, derdejaars
Hoe
komt het dat je vertraging hebt opgelopen?
Ik heb eerst de
verkeerde keuze gemaakt en een jaar autotechniek gestudeerd. Ik studeer
sinds vier jaar Information Engineering, een richting van Informatica.
Qua voortgang ben ik derdejaars. Ik heb vertraging opgelopen omdat ik in
het tweede jaar voorzitter van onze studievereniging UVIS ben geworden
en omdat ik altijd heb gewerkt naast mijn studie. In de avonduren bouwde
ik vaak nog websites en sinds een tijdje ben ik bezig met het opstarten
van een eigen bedrijfje. Vorig jaar had ik net te weinig studiepunten
om op stage te mogen. Op dat moment kon ik niet verder op school tot ik
die punten binnen had. Maar ik werkte daarnaast al bij het
internetbedrijf waar ik nu stage loop.
Hoe lang moet je nog?
Nog
twee jaar.
Ben je bang voor de boete?
Ja. Het is een
boel geld. Vanaf oktober krijg ik geen studiefinanciering meer en moet
ik gaan lenen. Mijn ouders hebben gezegd dat ze vijf jaar mijn
schoolgeld zouden betalen. Die vijf jaar zijn na dit jaar voorbij.
Kun
je je studie nog wel betalen straks?
Op dit moment zeg ik nee,
maar ik zal wel moeten. Ik zal extra moeten lenen om het te kunnen
betalen. Wat ik vooral jammer vind: studenten zijn door deze regeling
bang om extra dingen naast hun studie te doen. Een nieuwe voorzitter
voor onze studievereniging vinden was bijvoorbeeld al heel moeilijk.
Doe
je nu extra je best om snel af te studeren?
Nee, absoluut niet.
Ik zal toch gewoon alles moeten halen om af te mogen studeren.
Kriig
je hulp vanuit je opleiding om sneller af te studeren?
Nee, ik
krijg juist eerder het idee dat ik werd tegengewerkt. Je moet op mijn
faculteit een vast opleidingstraject volgen. Eerst je stage, daarna je
minor. Omdat ik nog niet genoeg punten had voor mijn stage kon ik een
hele tijd niet verder op school. Sommige vakken die ik nog moest halen,
bestonden niet meer en daar moesten opeens weer nieuwe dingen voor
verzonnen worden. Dat hielp allemaal niet mee.
Enig idee hoe
hoog je studieschuld straks is?
Ik gok ergens rond de 12.000 euro
als mijn prestatiebeurs straks wordt kwijtgescholden. Dat is natuurlijk
niet leuk maar ik maak me er niet echt zorgen over.
Langstudeerders
aan de HU: de cijfers
Exacte gegevens over het aantal langstudeerders aan de HU zijn niet
voorhanden. Wel meldt het jaarverslag 2010 dat bijna 54 procent van de
studenten binnen vijf jaar een diploma op zak heeft.. Hiermee scoort de
hogeschool onder het landelijk gemiddelde. Het studiesucces na acht jaar
is een kleine 70 procent; slechts een fractie lager dan gemiddeld.
Uit deze cijfers kan niet afgeleid worden hoeveel studenten vijf jaar of
langer aangemeld zijn omdat niet wordt vermeld welke aantallen met de
studie zijn gestopt.
Uit andere cijfers blijkt dat studenten met een havo-diploma relatief
lang over de studie doen. De havisten hebben gemiddeld iets meer dan
vijf jaar nodig om de eindstreep te halen, terwijl vwo’ers het in bijna
4,4 jaar doen. Opmerkelijk is dat studenten die van het mbo afkomen het
snelst zijn: in 4,2 jaar zijn zij afgestudeerd.
Het beleid van de hogeschool is erop gericht om
(aspirant-)studenten bewust te maken van welke opleiding zij kiezen. Met
assessments en intakegesprekken wordt bekeken of de student zich voor
een passende studie heeft ingeschreven. Alle eerstejaars van de
faculteiten Economie en Management alsmede Natuur en Techniek doorlopen
dit traject. Daarnaast zet de HU in op een intensievere
studieloopbaanbegeleiding tijdens de studie.
