De zes finalisten voor de verkiezing van Honoursstudent van het jaar 2022 zijn bekend. Van een Instagram-account over de studie Huidtherapie tot een evenement voor internationals: de finalisten deden van alles binnen honours. Maar wat is honours? Heeft het nut en kan het beter. Plus nog vier vragen aan Annelies Riteco, HU Honoursregisseur.
1. Wat is honours?
‘Een programma voor studenten die meer uitdaging, verdieping of verbreding zoeken. Iedereen komt in aanmerking voor het programma, zolang je maar gemotiveerd en nieuwsgierig bent. Studenten kunnen dit er naast hun opleiding extra bij doen. Op vrije middagen, avonden of dagen die ze zelf uitkiezen.
Je kunt kiezen uit drie vormen. Hogeschoolbreed zijn er tientallen honourscursussen: van ‘debatteren’ tot ‘persoonlijk leiderschap’. Ook per opleiding zijn er honourscursussen: van ‘optimaliseren van een katalytisch proces’ (chemie) tot podcasts maken (Journalistiek).
Daarnaast kunnen studenten een eigen idee uitwerken. Studenten van de lerarenopleiding hebben bijvoorbeeld naast hun stage een lessenreeks in het Engels opgezet over Amerikaanse geschiedenis, voor leerlingen in het voortgezet onderwijs die behoefte hadden aan een extra uitdaging.
Verder is er de mogelijkheid om mee te doen aan projecten: organisaties bieden vraagstukken aan. Zo waren er studenten die voor Alzheimer Nederland mee dachten over een dementievriendelijke omgeving in Utrecht.’
2. Kost elk honourstraject evenveel tijd?
‘Ja, we hebben honours zo ingericht dat de inspanning per honourstraject of – activiteit te vergelijken is. Elk honourstraject vereist 100 tot 140 uur tijd. We gaan geen uren tellen, maar bij de afronding van een honoursactiviteit moet een student laten zien wat hij heeft gedaan, gepresteerd en hoe hij zich heeft ontwikkeld. Dat kan in een verslag, gesprek of iets anders. Ook spreekt de student met een van de honourscoaches vooraf aan zijn beoordeling.’
3. Wat is het nut van honours?
‘Je leert andere dingen dan in je opleiding: je verdiept je in een specifiek onderwerp of verbreedt je interesses, kennis en vaardigheden. Je leert ook studenten van andere opleidingen kennen door samen aan een project te werken. Het is een manier om talenten en kwaliteiten verder te ontdekken en te ontwikkelen.
Daarnaast krijgen studenten per afgerond honourstraject een ster. Er zijn zes soorten sterren die je kunt behalen, van “vakbekwaamheid” en “leiderschap” tot “innovatie”. Als een student vijf sterren heeft, kan hij een eind-assessment doen en krijgt hij een honourscertificaat. Vijf sterren staan dus gelijk aan vijf honourstrajecten: dat is 500 tot 700 uur.
Je hebt niet direct iets aan die sterren, maar ze staan voor extra inzet en meer persoonlijke en/of professionele ontwikkeling tijdens je studie. Dat kan met honours, maar datzelfde geldt voor vrijwilligerswerk of andere naschoolse activiteiten. Zo’n ster geeft aanleiding tot een verhaal waardoor je je sollicitatiebrief kan toelichten.’
4. Is er al bewijs dat het effect heeft?
‘Er wordt onderzocht wat honoursstudenten extra in huis hebben en of ze daar in de toekomst eerder een baan voor kunnen krijgen. Er is nog weinig bekend over het civiel effect van honours in het hbo. De onderzoeken tot nu toe zijn vooral gericht op honoursstudenten van de universiteiten. Maar daar gaat het vaak om het versterken van academische competenties. Honours in het hbo is meer gericht op leiderschap, ondernemendheid en innovatie van de beroepspraktijk. Vanuit het landelijk hbo honours netwerk loopt nu een onderzoeksaanvraag naar de effecten van honoursonderwijs op de carrièrekansen van studenten.
Ik merk dat honoursstudenten niet zo bezig zijn met de sterren, het gaat hun om de leerervaringen en het maken van impact op het werkveld en de samenleving. Dat merk ik ook aan het feit dat sommige studenten hun ster niet eens aanvragen. ‘
5. Hoeveel studenten doen honours?
‘Een kleine duizend. Daarvan gaat zo’n twintig procent voor de vijf sterren, zij verrichten dus vijf honoursactiviteiten. Anderen gaan voor een, twee, drie of vier sterren. Er zijn zelfs studenten die tien of twaalf sterren behalen, maar dat zijn echt uitzonderingen. Sommigen stoppen vroegtijdig met honours, ze hebben het toch onderschat. Andere studenten krijgen door honours juist weer zin in hun studie en raken extra gemotiveerd.’
6. Wie bepaalt wanneer iets honours is?
‘Er is een hogeschoolbrede honourscommissie. Ook is er per domein een honoursforum. Dat is een kennisplatform waarin docenten kennis delen over honours. Per honourstraject kijken we hoe relevant het thema is. In hoeverre biedt het kansen voor ontwikkeling? Past dit in het totaalaanbod? Welke competenties zijn er nodig in de toekomst? Ook is er een studententeam van vier studenten die meedenken over het nieuwe honoursaanbod.’
7. Wat moet er nog verbeterd worden aan het honoursprogramma?
‘De communicatie. Er zijn nog steeds studenten op de HU die nog nooit van honours hebben gehoord. Ons doel is elke student minstens één keer de keuze te geven of honours iets voor hen is. Al hebben we niet voor iedereen plek. Studieloopbaanbegeleiders en leerteambegeleiders moeten er meer over vertellen. Binnen het domein Gezondheidszorg krijgt het veel aandacht, maar bij andere domeinen zou honours best wat hoger op de agenda mogen komen.
Vanaf januari is er een nieuw HU honoursprofiel. De “Y (why)-professional” wordt het uitgangspunt. Studenten gaan hun eigen “why” ontdekken en die verbinden aan anderen en de omgeving. Waarom doe je wat je doet? Inzicht krijgen in je talenten en kwaliteiten en die inzetten voor je omgeving speelt een belangrijke rol binnen honours. Het gaat om groeien als mens, professional en burger.’
